Έκφρασις Τόμος Α

Παρουσίαση

ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΙΑΣ" (Βραβείον Ακαδημίας Αθηνών) του Αγιογράφου Φωτίου Κόντογλου, που παρουσιάζουν εις τους αναγνώστες του εις Δ' Έκδοσιν ΟΙ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ δεν είναι ένα απλό βιβλίο τέχνης, είναι ένα μνημειώδες έργο, είναι ο μεστός καρπός της αγάπης του προς τον Θεόν, την Παράδοσιν και την λειτουργικήν της τέχνην. Ο ίδιος το αφιερώνει "εις μνήμην των ανωνύμων αγιογράφων...". Εις τας υπερχιλίας σελίδας των δύο τόμων της περιέχεται με απλόν και γλαφυρόν τρόπον διατυπωμένη μία πλήρης και συστηματική κωδικοποίησις όλων των στοιχείων που αφορούν την βυζαντινήν αγιογραφίαν και την τεχνικήν της, όλη η θεωρία και η πράξις της Ορθοδόξου Εικονογραφίας, της οποίας βαθύς μύστης υπήρξε Ο αοίδημος Φώτης Κόντογλου. Εις το "Τεχνολογικόν" μέρος του Α' Τόμου, όπου εκτίθεται ο τρόπος εργασίας του αγιογράφου, διαφαίνεται η μεγάλη γνώσις και πείρα του συγγραφέως ως αγιογράφου. Εις το "Εικονογραφικόν" μέρος εκτίθενται αναλυτικώς και λεπτομερώς όλοι οι εικονογραφικοί τύποι της Ορθοδόξου Εκκλησίας μας. Το όλον έργον διαπνέεται από βαθειάν ποιητικήν πνοήν και εισάγει τον ευσεβή αναγνώστην εις τον κόσμον του μυστικού Παραδείσου που εκφράζει η αγιογραφία της Ανατολικής Ορθοδόξου Εκκλησίας. Δεν είναι απλώς ένα τεχνικόν εγχειρίδιον δια τους επιδιδομένους εις τον εικαστικόν τομέα, είναι μια ιερά Βίβλος που διαμορφώνει πιο στέρεον και πιο φωτεινόν ορθόδοξον φρόνημα. (Από την παρουσίαση της έκδοσης)

Περιεχόμενα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟΝ

• Περί της τεχνικής κατασκευής των επί ξύλου φορητών εικόνων
• Πώς να ετοιμάσης το σχέδιον
• Πώς να ετοιμάσης το σανίδι της εικόνος
• Πώς να βελονιάσης και να γέμισης τους προπλασμούς
• Πώς να χρυσώσης εικόνα
• Πώς να κάμης χρυσοκονδυλιάν
• Περί προπλασμών
• Ποια ξύλα είναι καλά δια να ζωγραφίσης εικόνα
• Χρύσωμα στιλβωτόν
• Περί κονδυλίων, ήγουν περί πινέλλων
• Περί χρωμάτων ή βαφών με τας οποίας δουλεύουν οι Αγιογράφοι
• Χρώματα όπου γίνονται με το ανακάτευμα των πρώτων χρωμάτων
• Ονομασίαι των χρωμάτων από φυσικά πράγματα
• Με ποίας κολλητικάς ουσίας ανακατεύονται τα χρώματα της εικόνος:
• α) το αυγόν
• β) ο κηρός
• γ) η κόλλα
• Πώς έκαμναν οι παλαιοί τεχνίται τα διάφορα χρώματα
• Πώς να κάμης βαρδάραμον, ήγουν το τσιγκιάρι
• Περί κατασκευής κινναβάρεως
• Δια το κόκκινον μελάνι
• Πώς θα κάμης προπλασμόν της σαρκός
• Περί σαρκώματος. Πώς θα κάμης σάρκα
• Πώς ζωγραφίζεται το πρόσωπον
• Πώς να σαρκώνης χείρας και πόδας καθώς και γυμνά σώματα
• Πώς γίνονται τα μαλλιά των νέων
• Πώς να κάμης τα μαλλιά και τα γένεια των γερόντων
• Πώς γίνονται τα στέφανα των Αγίων
• Πώς ζωγραφίζονται τα φορέματα
• Περί κτηρίων
• Περί δένδρων και φυτών
• Περί βουνών και σπηλαίων
• Πώς ζωγραφίζονται η θάλασσα και οι ποταμοί
• Πώς ζωγραφίζονται οι πολιτείες και τα κάστρα
• Πώς να ζωγραφίζης τα άλογα
• Οι βόες και οι όνοι
• Ζαρκάδια και ελάφια
• Θηρία και δράκοντες
• Παγώνια και άλλα πτηνά
• Τεχνικαί οδηγίαι όπου ευρήκα εις παλαιά χειρόγραφα Αγιογράφων
• Εξήγησις διαφόρων λέξεων της τέχνης, όπου ευρίσκονται εις παλαιά Αγιογραφικά χειρόγραφα
• Πώς να κάμης καλόν βερνίκι
• Πώς να βερνικώνης
• Πλατεία και στενή τεχνοτροπία
• Περί της ζωγραφικής του τοίχου
• Τεχνική εξήγησις της ζωγραφικής, όπου γίνεται με ασβέστην
• Πώς θα ετοιμάσης τον τοίχον
• Πώς θα κάμης ασβέστην με άχυρον
• Πώς να πέρασης τον κίτρινον ασβέστην
• Πώς να κάμης ασβέστην με στουπί
• Πότε πρέπει να πέρασης την όψιν
• Ποία είναι τα χρώματα του τοίχου
• Πώς να σχεδιάζης και να δουλεύης εις τον τοίχον με ασβεστοχρώματα
• Τι πινέλλα χρειάζονται δια τον τοίχον
• Ο χαρακτήρ της ζωγραφικής του τοίχου
• Περί επιγραφών και της ταινίας, όπου περιβάλλει εκάστην εικόνα
• Περί του εδάφους των εικόνων
• Οδηγίες δια την ζωγραφικήν του τοίχου, όπου είναι γραμμένες εις την "Ερμηνείαν της ζωγραφικής τέχνης"
• Πώς να κάμης τας ενώσεις εις την τοιχογραφίαν, ώστε να μη φαίνωνται
• Πώς δουλεύεται μια μεγάλη τοιχογραφία
• Η ωραιότης και η αγνότης της ζωγραφικής, όπου γίνεται με ασβέστην
• Πώς ζωγραφίζονται οι χαρακτήρες των προσώπων εις τας αγίας Εικόνας