Φιλοκαλία των ιερών Νηπτικών (τόμος τρίτος)

Σπουδαιότατα τα σαράντα κεφάλαια του οσίου πατέρα μας Φιλοθέου. Οι ανθολόγοι της Φιλοκαλίας τα είδαν «γεμάτα πνευματική σοφία» και σαν «γνώμονα νήψεως και καθαρότητος της καρδίας». Και πράγματι, κάθε κεφάλαιο και ένα πνευματικό μαργαριτάρι.
Γνήσιο τέκνο του Όρους Σινά, με τα 40 κεφάλαια συμπυκνώνει όλη την ησυχαστική και πνευματική σιναϊτική παράδοση, όλες τις πατερικές μοναστικές εμπειρίες, όπως τις εκθέτει στην ουρανοδρόμο Κλίμακά του ο μεγάλος δάσκαλος του μοναχισμού, κοινοβιακού και ησυχαστικού, άγιος Ιωάννης. Όπως όλοι οι ησυχαστές, δίνει έμφαση στην εσωτερική εργασία με την αδιάλειπτη νοερά επίκληση του ονόματος του Κυρίου Ιησού, στις πνευματικές θεωρίες και στο χαροποιό πένθος, δηλαδή τη μνήμη του θανάτου. Το 6ο κεφάλαιο είναι ασυγκρίτου πνευματικού κάλλους, όταν ο Όσιος περιγράφει την ομορφιά της μνήμης του θανάτου, την αγάπη του να κρατήσει τη μνήμη αυτή κοντά του, αυτή τη «θυγατέρα του Αδάμ», να την κάνει σύζυγό του, να κοιμάται μαζί της και να συνομιλεί πάντοτε για τα μετά τον θάνατο. Αλλά, με στεναγμό ομολογεί, ότι δεν τον άφησε να ικανοποιήσει το θείο πόθο του η σκοτεινή του διαβόλου θυγατέρα, η λήθη.
Ο όσιος Φιλόθεος, σαν τους προ αυτού πνευματικούς πατέρες, ακολουθεί τις ασκητικές μεθόδους των, τη σιωπή και την περιεκτική εγκράτεια, τη μελέτη των παθών του Κυρίου, την ταπείνωση και τα δάκρυα σαν μέσα καθάρσεως της ψυχής. Κυρίως θεωρεί την ταπείνωση σαν θεϊκή αρετή, αφού αυτή ντύθηκε σε όλο το βίο Του ο Κύριος Ιησούς, υπογραμμίζοντας την αθλιότητα της υπερηφανείας, από την οποία έπεσαν οι άγγελοι και ο Αδάμ.

(Από την εισαγωγή του βιβλίου)


ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Όσιος Φιλόθεος ο Σιναΐτης
Νηπτικά κεφάλαια
Όσιος Ηλίας ο Έκδικος
Γνωμικό ανθολόγιο σπουδαίων φιλοσόφων
Γνωστικά κεφάλαια
Πρακτικά και θεωρητικά κεφάλαια
Μοναχός Θεοφάνης
Κλίμακα θείων χαρίτων
Όσιος Πέτρος ο Δαμασκηνός
ΒΙΒΛΙΟ ΠΡΩΤΟ
Προοίμιο
Περί των επτά σωματικών πράξεων
Περί του θείου φόβου ως πρώτης εντολής
Περί του πένθους ως δεύτερης εντολής
Οι τέσσερις αρετές της ψυχής
Η έμπρακτη γνώση
Οι σωματικές αρετές είναι εργαλεία των ψυχικών
Περί προσοχής και φυλάξεως του νου
Περί αποφυγής των θελημάτων, υποταγής και ησυχίας
Οι οκτώ νοητές θεωρίες
Η πρώτη γνώση
Η δεύτερη θεωρία
Η τρίτη θεωρία
Η τέταρτη θεωρία
Η πέμπτη γνώση - Η έκτη γνώση
Η έβδομη γνώση
Η όγδοη γνώση
Δεν υπάρχει ασυμφωνία στις θείες Γραφές
Η προσευχή που αντιστοιχεί σε κάθε μία γνώση
Η ταπεινοφροσύνη - Η απάθεια
Υπόμνηση των επτά σωματικών πράξεων
Η διάκριση
Η κατά Θεόν ανάγνωση
Η αληθινή διάκριση
Απόρριψη της απογνώσεως
Σύντομος δρόμος προς απόκτηση των αρετών και αποχή των παθών
Η απόκτηση της αληθινής πίστεως
Η ησυχία συμφέρει περισσότερο στους εμπαθείς
Η αληθινή μετάνοια είναι μεγάλο αγαθό
Γενικές και ειδικές ευεργεσίες του Θεού
Ο Θεός τα έκανε όλα προς το συμφέρον μας
Ο λόγος του Θεού δεν είναι πολυλογία
Η σωτηρία είναι αδύνατη χωρίς ταπεινοφροσύνη
Οικοδόμηση της ψυχής με τις αρετές
Είναι μεγάλο αγαθό η αγάπη και η συμβουλή με ταπείνωση
Η επανάληψη στη θεία Γραφή δεν είναι πολυλογία
Η ψεύτικη γνώση
Κατάλογος των αρετών
Κατάλογος των παθών
Διαφορά λογισμών και προσβολών
ΒΙΒΛΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ
Λόγοι α'-ω'
Άγιος Μακάριος ο Αιγύπτιος
Παράφραση των 50 λόγων του αγίου Μακαρίου σε 150 κεφάλαια
Ευρετήρια