Ακολουθία Αγίου Βαπτίσματος

Στα ιερά Μυστήρια εικονίζουμε την ταφή και εξαγγέλλουμε το θάνατο του Χριστού. Με αυτά γεννιόμαστε, μορφοποιούμαστε και συναπτόμαστε υπερφυώς με τον Σωτήρα. Αυτά είναι εκείνα με τα οποία, όπως λέει ο Παύλος, «εν αυτώ ζώμεν και κινούμεθα και εσμέν». Το Βάπτισμα χορηγεί την ύπαρξη και την υπόσταση κατά Χριστόν, γιατί μας παίρνει νεκρούς και διεφθαρμένους και μας εισάγει για πρώτη φορά στη ζωή. Η χρίση με το Μύρο τελειοποιεί αυτόν που γεννήθηκε, γιατί προσφέρει ενέργεια κατάλληλη γι' αυτή τη ζωή. Η θεία Ευχαριστία συντηρεί και διατηρεί τη ζωή αυτή και την υγεία, γιατί ο Άρτος της ζωής δίνει τη δυνατότητα να διαφυλάξουμε όσα αποκτήσαμε και να παραμείνουμε ζωντανοί. Ζούμε λοιπόν με αυτόν τον Άρτο, κινούμαστε με το Μύρο, έχοντας λάβει την ύπαρξη από το Βάπτισμα.
Το Βάπτισμα είναι αρχή βίου και βάση και θεμέλιο ζωής. Αλλά και ο Χριστός που, μαζί με όλα όσα ανέχθηκε για μάς, έπρεπε και να βαπτισθή, το βάπτισμα δέχθηκε πριν από τα άλλα. Και τα ονόματα του Βαπτίσματος τι άλλο δηλώνουν; Γέννηση, αναγέννηση, ανάπλαση και σφραγίδα ονομάζεται, κι ακόμη βάπτισμα, ένδυμα, χρίσμα, χάρισμα, φώτισμα και λουτρό. Όλα δηλώνουν ένα και το αυτό πράγμα: Αρχή της υπάρξεως αυτών που υφίστανται και ζουν κατά Θεόν είναι το Μυστήριο του Βαπτίσματος. Η γέννηση λοιπόν είναι φανερό ότι σημαίνει αυτό και τίποτε άλλο. Και η αναγέννηση και η ανάπλαση επισημαίνουν μόνο εκείνο: Αυτοί που τώρα γεννιούνται και πλάθονται είχαν γεννηθή προηγουμένως και επειδή έχασαν τη μορφή τους, επανέρχονται τώρα με δεύτερη γέννηση στην πρώτη μορφή.
Να βαπτισθούμε σημαίνει να γεννηθούμε κατά Χριστόν και να λάβουμε ύπαρξη και υπόσταση, ενώ δεν ήμασταν τίποτε.
Αυτό είναι το έργο του Βαπτίσματος. Ελευθερώνει από τις αμαρτίες, συμφιλιώνει τον Θεό με τον άνθρωπο, κάνει τον άνθρωπο υιό του Θεού, ανοίγει τα μάτια της ψυχής, δίνει την αίσθηση του θείου φωτός, με λίγα λόγια προετοιμάζει για την μέλλουσα ζωή.

(Αγίου Νικολάου Καβάσιλα, Περί της εν Χριστώ ζωής, αποσπάσματα από τους Α΄ και Β΄ Λόγους)

(Από την παρουσίαση της έκδοσης)

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Περί του αγίου Βαπτίσματος 5
ΕΥΧΑΙ ΕΠΙ ΓΕΝΝΗΣΕΙ ΠΑΙΔΙΟΥ
Ευχαί εις γυναίκα λεχώ
—Τη πρώτη ημέρα της γεννήσεως του παιδιού αυτής 7
—Εις το κατασφραγίσαι παιδίον, λαμβάνον όνομα τη ογδόη ημέρα της γεννήσεως αυτού 14
—Εις το εκκλησιάσαι παιδίον, μεθ' ημέρας τεσσαράκοντα 19
—Εις γυναίκα, όταν αποβάληται 28
ΤΟ ΑΓΙΟΝ ΒΑΠΤΙΣΜΑ
Τάξις γινομένη προ του αγίου Βαπτίσματος. Ευχή εις το ποιήσαι κατηχούμενον 31
Ακολουθία του αγίου Βαπτίσματος
—Έναρξις - Ειρηνικά 44
—Ο καθαγιασμός του ύδατος 47
—Η χρίσις δια του Αγίου Ελαίου 52
—Η Βάπτισις 55
—Η χρίσις δια του Αγίου Μύρου 57
—Η ένδυσις του εμφωτίου χιτώνος 58
—Η είσοδος 59
—Τα αναγνώσματα 59
—Η απόλουσις 62
—Η τριχοκουρία 65
—Η δέησις 68
—Η απόλυσις 68
ΤΑ ΕΠΙΛΟΙΠΑ ΤΟΥ ΜΥΣΤΗΡΙΟΥ
—Καταβασίαι του αγίου Πάσχα 71
—Καταβασίαι του τιμίου Σταυρού 73
Ακολουθία επιστροφής εις την Ορθοδοξίαν από της Λατινικής Εκκλησίας 76
—Λίβελλος 84